Iedereen weet dat bewegen goed is voor lichaam en geest. Dat is dan ook een van de redenen waarom mensen wandelen en sporten. Lekker wandelen door de bergen tijdens de vakantie is ook een bezigheid waar veel mensen van houden. Een stevige bergwandeling is trouwens goed voor hart en bloedvaten maar schijnt ook een gunstige invloed te hebben op mensen die last hebben van diabetes. Maar toch zijn er ook gevaren als je een wandeling door de bergen gaat maken, in ieder geval zaken om rekening mee te houden.
Wat betreft gezondheid in de bergen gaat het niet alleen om hoogteziekte. Er zijn meer gezondheidsrisico’s die een rol spelen. Hierbij is het klimaat een belangrijke factor; veel problemen in de bergen ontstaan door overmatige blootstelling aan warmte of koude. Daarnaast is onvoldoende hygiëne een belangrijke oorzaak van gezondheidsproblemen. In dit artikel worden de belangrijkste gezondheidsrisico’s in de bergen besproken en worden maatregelen genoemd om deze risico’s te beperken.
Warmteletsels zoals verbranding
Op grote hoogte in de bergen is de blootstelling aan ultraviolette straling (UVA en UVB) groter dan op zeeniveau. Per 1000 m stijgen neemt de hoeveelheid UV-straling toe met ongeveer 12-20 %. Je verbrandt daardoor sneller en je hebt een groter risico op huidkanker. Op sneeuw en ijs is het risico nog groter doordat de UV-straling gereflecteerd wordt en je dus wordt blootgesteld aan een grotere dosis UV-straling. Ook bij een bewolkte lucht en in de mist is de blootstelling aan UV-straling op grote hoogte nog aanzienlijk en ook dan moeten maatregelen worden genomen om verbranding tegen te gaan. Smeer jezelf goed in met een zonnebrandcrème van tenminste factor 15, en begin minimaal een uur voor vertrek met insmeren. Let erop dat de crème zowel UVA als UVB-straling tegenhoudt. Als je veel zweet moet je vaker smeren, bij voorkeur elk uur, omdat de crème door het vocht wordt weggewassen. Denk ook aan lippen, oorlellen en het puntje van je neus. Naast insmeren kun je verbranding nog extra tegen gaan door een zakdoek om je hals te knopen of een petje of hoed met een brede rand te dragen. Mocht je toch verbrand zijn, dan moet je ten allen tijden voorkomen dat de verbrande huid in de zon komt.
Sneeuwblindheid
UV-straling kan ook schade aanrichten aan het hoornvlies van de ogen. Het gezichtsvermogen neemt af en je krijgt pijnlijke en tranende ogen. De pijn kan zo hevig worden dat je je ogen nauwelijks meer open kunt doen, vandaar de naam sneeuwblindheid. Het is daarom belangrijk om een zonnebril met een goed UV-filter te dragen, ook bij bewolking en mist. Er is geen geneesmiddel tegen sneeuwblindheid, maar dit gaat meestal na twee dagen van veel pijn lijden vanzelf weer over. Je kunt wel een verzachtende oogcrème smeren, maar dit zorgt niet voor een snellere genezing.
